Αρχικά οι πρώτες αναφορές του κρασιού σχετίζονται με τον θεό Διόνυσο. Ο Διόνυσος και οι Έλληνες καλλιεργούσαν την άμπελο και έφτιαχναν κρασί ανέκαθεν. Το κρασί είναι τόσο αρχαίο όσο και η Ελλάδα. Για την Ελλάδα, ο οίνος γεννήθηκε εδώ και δεν είναι εισαγόμενο προϊόν. Η καλλιέργεια του αμπελιού και η πρώτη εμφάνιση του κρασιού είναι αδύνατο να χρονολογηθούν και χάνονται στον χρόνο.
Στον Ελλαδικό χώρο, για πρώτη φορά έχουμε την έννοια του terroir και του ΠΟΠ ( Προστατευόμενη ονομασία προέλευσης) δηλαδή, κάθε πόλη κράτος, είχε το δικό της κρασί με τα δικά του χαρακτηριστικά. Από πολύ νωρίς λοιπόν μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι οι Έλληνες, κατάλαβαν την δύναμη του
κρασιού τόσο με την έννοια της γαστρονομίας, του μάρκετινγκ της εποχής εκείνης, όσο και την εμπορική του δραστηριότητα.
Οι αποικίες που έφτιαχναν στη Μεσόγειο είχαν ως αποτέλεσμα την οικονομική ενίσχυσή τους, αλλά και την εξάπλωση της κουλτούρας του ελληνικού κρασιού. Αυτή η στρατηγική ωστόσο, έβαλε γερές βάσεις για την οικοδόμηση ενός νέου μοντέλου που θα εξαπλώνονταν στην υπόλοιπη Ευρώπη αργότερα. Το εμπόριο χάρισε την γεύση, την γνώση και την γρήγορη εξάπλωση του οίνου.
Στην Ελλάδα όμως, το κρασί αποθεώθηκε. Έλαβε άλλη αίγλη και έγινε κομμάτι θεοποίησης. Ο θεός και τεχνίτης του κρασιού όπως όλοι γνωρίζουμε ήταν ο θεός Διόνυσος. Ο Βάκχος! Γιος του Δία και της θνητής μητέρας του Σεμέλης όπου μετά το τραγικό της θάνατο, εκείνος γεννήθηκε από τον μηρό του πατέρα του γιατί ο Δίας δεν επιθυμούσε να χάσει τον γιό του… -Χάρη στην μεγαλοψυχία του πατέρα των θεών γνωρίσαμε τον οίνο- !!!
Για τους αρχαίους Έλληνες που δεν άφηναν καμία ερμηνεία στη τύχη, το όνομα Διόνυσος χωρίζεται σε ( Διός + ίνυς + νούς) που σημαίνει ο νούς του Δία. Το όνομα οίνος, προέρχεται από το όνομα του βασιλιά της Καλυδώνας Οινέα, στον οποίο ο Διόνυσος έμαθε πρώτο την τέχνη της αμπελουργίας και του κρασιού.
Ο Διόνυσος που ήταν και θεός της άγριας βλάστησης και των φυτών, γνωστός και με το όνομα Άνθιος στην αρχαία Ελλάδα, είχε άμεση σχέση με τα αμπέλια και ήταν ο κύριος παράγοντας που δίδαξε στους Έλληνες την αμπελουργία αλλά και οινοποίηση του σταφυλιού. Εύθυμος, ταξίδευε για να διδάξει την τέχνη του οίνου και της αμπελουργίας από περιοχή σε περιοχή.
Πολλές είναι οι περιοχές που έχουν βρεθεί αρχαία νομίσματα που γράφουν το όνομα του ή απεικονίζουν τον θεό Διόνυσο και ναούς προς τιμήν του, παραδείγματα που χαρακτηρίζουν έτσι την έντονη σχέση που είχαν οι κάτοικοι της εκάστοτε περιοχής μαζί του, αλλά και με το κρασί.
Πρωταγωνιστικό ρόλο έχει το κρασί σε όλες τις καθημερινές συνήθειες των αρχαίων Ελλήνων. Ο συνδυασμός κρασιού και φαγητού( το αντίστοιχο
σύγχρονο tasting- food & wine pairing) πραγματοποιούνταν καθημερινά στα συμπόσια, η ψυχαγωγία συνδυάζονταν με άφθονο οίνο, ο Όμηρος και ο Ησίοδος στα έργα του χαρίζουν πρωταγωνιστικούς ρόλους στο κρασί και στην ιατρική ο Ιπποκράτης το χορηγεί σαν παυσίπονο. Στην τέχνη, στην ψυχαγωγία, στα γεύματα αλλά και στην ιατρική, διαπιστώνουμε τη σημαντικότητα του οίνου στην αρχαία Ελλάδα.
Πολύ συνοπτικά λοιπόν με ένα σύντομο ταξίδι στο χρόνο, μπορέσαμε να αντιληφθούμε και να έχουμε μια άποψη για την διαχρονική σχέση του οίνου με την Ελλάδα. Σαφώς, μπορούμε να γράψουμε περισσότερα παραδείγματα και λεπτομέρειες αλλά για αρχή ας κρατήσουμε μια εισαγωγική ισορροπία.
Μερικές από τις αρχαίες ποικιλίες που παραμένουν ανταγωνιστικές- διαχρονικές και φτιάχνουν αξιόλογα ελληνικά κρασιά που μπορούν να σταθούν με κύρος στην ελληνική και διεθνή αγορά είναι το Ασύρτικο, το Μαυρούδι, το Λημνιό, το Κρασάτο, Μανδηλαριά και το Σταυρωτό.
Δεν έχει αλλάξει τίποτα από τότε σε ότι αφορά τις συνήθειες του ανθρώπινου παράγοντα με το κρασί. Διαχρονικό και ζωηρό στην καθημερινότητα μας δίνει το δικό του στίγμα…